Η ιστορία της Αγίας Ζώνης

 Η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου, διαιρεμένη σήμερα σε τρία τεμάχια, είναι το μοναδικό λείψανο ή κειμήλιο που σώζεται από την επίγεια ζωή της και φυλάσσεται στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου. Σύμφωνα με την παράδοση, η Ζώνη φτιάχτηκε από τρίχες καμήλας από την ίδια την Θεοτόκο, και μετά την Κοίμησή της, κατά την Μετάστασή της στους ουρανούς, την παρέδωσε στον απόστολο Θωμά. «Προς δόξαν ακήρατον ανερχομένη Αγνή, χειρί σου δεδώρησαι τω αποστόλω Θωμά, την πάνσεπτον Ζώνην σου», ψάλλει η Εκκλησία στο απολυτίκιο της εορτής της καταθέσεως της Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου.
Την Τιμία Ζώνη ανέλαβαν να διαφυλάξουν δύο πτωχές ευσεβείς γυναίκες στα Ιεροσόλυμα. Η Παναγία, λίγο πριν την Κοίμησή της, είχε δώσει εντολή στον Ευαγγελιστή Ιωάννη να μοιράσει σε αυτές και τις δύο εσθήτες της. Το έργο της διαφύλαξης από γενιά σε γενιά συνέχισε μία ευλαβής παρθένος καταγομένη από την οικογένεια αυτή.
Στα χρόνια του αυτοκράτορα Αρκαδίου, υιού του Μ. Θεοδοσίου, έγινε η μεταφορά της Τιμίας Ζώνης στην ένδοξη πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη. Την κατέθεσε σε μία υπέροχη λειψανοθήκη, την οποίαν ονόμασε «αγίαν σορόν». Η κατάθεση έγινε στις 31 Αυγούστου. Το ιερό λείψανο θα προστάτευε την πρωτεύουσα του κράτους και τους κατοίκους από κάθε εχθρική επίθεση, από κάθε δυστυχία και δαιμονική επιβουλή.
Μετά από λίγα χρόνια η κόρη του Αρκαδίου, η αυτοκράτειρα Πουλχερία, ανήγειρε το λαμπρό ναό των Χαλκοπρατείων και κατέθεσε εκεί την Τιμία Ζώνη. Η ίδια η αυτοκράτειρα τη διακόσμησε με χρυσή κλωστή, έτσι όπως φαίνεται μέχρι σήμερα στην Ιερά Μεγίστη Μονή του Βατοπαιδίου.
Τον επόμενο αιώνα, άγνωστο πότε και με ποιόν τρόπο, μεταφέρθηκε η Τιμία Ζώνη στην Ζήλα της Καππαδοκίας, νότια της Αμασείας. Στην Κωνσταντινούπολη μεταφέρθηκε ξανά στα χρόνια του αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α΄ (527-565), κτίτορα της Αγίας Σοφίας. Ο διάδοχός του Ιουστίνος Β΄ και η σύζυγός του Σοφία ανακαίνισαν τον ναό των Χαλκοπρατείων και ανήγειραν παρεκκλήσιο της Αγίας Σορού. Πάνω στην Αγία Τράπεζα φυλασσόταν η Τιμία Ζώνη.
Πλήθος θαυμάτων επιτέλεσε η Τιμία Ζώνη της Παναγίας στην Κωνσταντινούπολη. Θεράπευσε τη Ζωή Ζαούτζη, σύζυγο του αυτοκράτορα Λέοντα Ϛ΄ του Σοφού (886-912), που βασανιζόταν από κάποιο ακάθαρτο πνεύμα. Όταν ο πατριάρχης ακούμπησε πάνω της την Αγία Ζώνη, αμέσως λυτρώθηκε από το μαρτύριό της.
Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γερμανός Α΄ (715-730) αναφέρει με λυρισμό ότι η Τιμία Ζώνη διατηρεί αιώνια την θεία ευωδία των θεραπειών που επιτελεί, ευφραίνοντας όσους την πλησιάζουν με πίστη και ευλάβεια· και ο Ιωσήφ ο υμνογράφος (περίπου 816-866) εξυμνεί το άγιο λείψανο, γιατί αυτό με την Χάρη της Παναγίας, καθαγιάζει τους πιστούς που προσέρχονται ευλαβικά για να το προσκυνήσουν, τους ανυψώνει από τη φθορά και τους απαλλάσσει από ασθένειες και θλίψεις.
Γύρω στο 1150 η Τιμία Ζώνη βρισκόταν στο Μεγάλο Παλάτι της Κωνσταντινουπόλεως, στο ναό του Αγίου Μιχαήλ. Μάλλον είχε τεμαχιστεί και τεμάχια είχαν μεταφερθεί στους ναούς.
Τον 12ο αιώνα, και συγκεκριμένα στα χρόνια της βασιλείας του Μανουήλ Α΄ Κομνηνού (1143-1180), καθιερώθηκε επίσημα η εορτή της Αγίας Ζώνης την 31η Αυγούστου, ενώ παλαιότερα εορταζόταν μαζί με την εορτή της Εσθήτος της Θεοτόκου, την 2α Ιουλίου.
Μετά την άλωση της Πόλης από τους σταυροφόρους της Δ΄ σταυροφορίας, το 1204, κάποια τεμάχια αρπάχτηκαν από τα στίφη των βαρβάρων και μεταφέρθηκαν στη Δύση. Ευτυχώς δεν χάθηκαν όλα. Είναι σίγουρο ότι ένα μέρος της Τιμίας Ζώνης παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη και μετά την ανακατάληψή της το 1261 από τον Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο φυλάσσονταν στο ναό των Βλαχερνών. Η μαρτυρία ανώνυμου Ρώσου προσκυνητή στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ 1424-1453 είναι και η τελευταία σχετικά με την ύπαρξη της Αγίας Ζώνης στην Βασιλεύουσα. Είναι άγνωστο, τί απέγινε στη συνέχεια μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453. Το μεγαλύτερο τμήμα της Τιμίας Ζώνης που σώζεται σήμερα φυλάσσεται στη Μονή μας. Το τεμάχιο αυτό έφτασε στη Μονή με περιπετειώδη τρόπο.
Ο Μ. Κωνσταντίνος είχε κατασκευάσει ένα σταυρό που τον έπαιρνε μαζί του στις εκστρατείες για να προστατεύει τον ίδιο και το στράτευμά του. Στη μέση ο σταυρός είχε τεμάχιο Τιμίου Ξύλου· υπήρχαν επίσης θήκες, όπου είχαν τοποθετηθεί και άγια λείψανα των πιο σημαντικών μαρτύρων και ένα τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης. Το σταυρό αυτό έπαιρναν στις εκστρατείες τους όλοι οι αυτοκράτορες. Σε μία εκστρατεία κατά των Βουλγάρων νικήθηκε από τον ηγεμόνα Ασάν ο αυτοκράτορας Ισαάκιος Β΄ Άγγελος (1185-1195). Ένας ιερέας έριξε στο ποτάμι το βασιλικό σταυρό, για να μή βεβηλωθεί από τους εχθρούς. Εκείνοι όμως τον βρήκαν και τον παρέδωσαν στον Τσάρο των Βουλγάρων Ασάν.
Οι Βούλγαροι δεν είχαν καλές σχέσεις με τους Σέρβους. Αυτές επιδεινώνονταν συνεχώς. Γύρω στα 1330, σε μία μάχη κατανικήθηκε ο βουλγαρικός στρατός από τον ηγεμόνα των Σέρβων μεγαλομάρτυρα Λάζαρο (†1389). Ο βασιλικός σταυρός πέρασε στα χέρια των Σέρβων. Μετά από σαράντα χρόνια ο Λάζαρος δώρισε στη Μονή Βατοπαιδίου το βασιλικό σταυρό του Μ. Κωνσταντίνου μαζί με το τεμάχιο του Τιμίου Ξύλου, το τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης και τα άλλα άγια λείψανα. Πίσω από τον Τίμιο Σταυρό βρίσκεται γραμμένο στην σερβική γλώσσα το εξής: «Λάζαρος, εν Χριστώ τω Θεώ Κνέζης της Σερβίας και Βασιλεύς Γραικίας, ανατίθημι το κραταιόν όπλον συν τη αχράντω Ζώνη της Πανάγνου μου, τη Μονή Βατοπαιδίου της Βασιλείας μου». Από τότε φυλάσσεται στο ιερό βήμα του καθολικού, δηλαδή του κεντρικού ναού της Μονής.
Πρέπει να αναφέρουμε και μία άλλη παράδοση που διασώζεται στη Μονή μας. Σύμφωνα με αυτήν η Τιμία Ζώνη αφιερώθηκε από τον αυτοκράτορα Ιωάννη Ϛ΄ Καντακουζηνό (1341-1354), ο οποίος στη συνέχεια παραιτήθηκε από το αυτοκρατορικό αξίωμα, έγινε μοναχός με το όνομα Ιωάσαφ και μόνασε στη Μονή Βατοπαιδίου.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι αδελφοί της Μονής πραγματοποιούσαν περιοδείες λιτανεύοντας την Αγία Ζώνη στην Κρήτη, Μακεδονία, Θράκη, Κωνσταντινούπολη και Μικρά Ασία προς αγιασμό και στήριξη του υπόδουλου ελληνισμού και απαλλαγή από κάθε λοιμική ασθένεια.

Αρχική δημοσίευση: http://vatopaidi.wordpress.com/2009/04/27/θαυματα-τησ-αγιασ-ζωνησ-4/

Κατάθεση της Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου

Στις 31 Αυγούστου θα εορτάζουμε την Κατάθεση της Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου. Αποτελεί το μοναδικό ιερό κειμήλιο που σχετίζεται με τον επίγειο βίο της Θεοτόκου και διασώζεται μέχρι σήμερα στην Ιερά Μονή του Βατοπαιδίου στο Άγιο Όρος, στο Περιβόλι της Παναγίας. Η ίδια η Θεοτόκος την ύφανε από τρίχες καμήλας.
Οι πληροφορίες για τον επίγειο βίο της Θεοτόκου είναι λιγοστές και προέρχονται από την Καινή Διαθήκη και από την παράδοση που διασώθηκε από τούς αποστολικούς ακόμη χρόνους. Η Θεοτόκος μέχρι την Κοίμησή της παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα και ήταν μέλος της πρώτης Εκκλησίας. Τη φροντίδα της είχε αναλάβει ο αγαπημένος μαθητής του Κυρίου, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Οι τελευταίες στιγμές της επίγειας ζωής της είναι θαυμαστές και συγκινητικές. Κοντά της βρέθηκαν οι Απόστολοι οι οποίοι έφτασαν από τα πέρατα της οικουμένης στα Ιεροσόλυμα με τρόπο θαυμαστό, «επί νεφελών» . Και τότε, ο ίδιος ο Κύριος εμφανίστηκε θριαμβευτικά «επί νεφελών», με τη συνοδεία πλήθους αγγέλων. Η Θεοτόκος προσευχήθηκε στον Υιό της, παρηγόρησε τούς Αποστόλους και υποσχέθηκε ότι θα είναι πάντα κοντά στην Εκκλησία για να μεσιτεύει στον Υιό της και παρέδωσε την πανάμωμη ψυχή της στον Κύριο.
Οι Απόστολοι εναπόθεσαν την Αγία Σορό της Θεοτόκου σε «καινόν μνημείον» στη Γεθσημανή. Εκεί η Αγία Ελένη αργότερα έκτισε το ναό της Κοιμήσεως. Τρεις μέρες μετά την κοίμηση κατέβηκε ο Κύριος με τη συνοδεία των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ και πλήθους αγγέλων. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ με εντολή του Κυρίου παρέλαβε την Αγία Σορό της Θεοτόκου και όλοι μαζί ανήλθαν στούς ουρανούς. Η θαυμαστή Μετάσταση της Θεομήτορος είχε συντελεστεί. Το ιερό Σώμα της ενώθηκε πάλι με την αγνή ψυχή της.
Ο Απόστολος Θωμάς ήταν ο μόνος από τούς Αποστόλους που είδε τη θαυμαστή Μετάσταση της Θεοτόκου. Δεν είχε μπορέσει να παρευρεθεί στην κηδεία της ευρισκόμενος στις Ινδίες. Εκεί, μετά από τρεις ημέρες, και ενώ τελούσε τη Θεία Λειτουργία, βρέθηκε στη Γεθσημανή με θαυμαστό τρόπο και είδε όλα όσα συνέβησαν. Τότε παρακάλεσε την Παναγία να του δώσει για ευλογία τη Ζώνη της. Και εκείνη, καθώς ανέβαινε στούς ουρανούς, του έριξε το Ιερό κειμήλιο «προς δόξαν ακήρατον, ανερχομένη Αγνή, χειρί σου δεδώρησαι τω αποστόλω Θωμά την πάνσεπτον Ζώνην σου» ψάλλουμε στο απολυτίκιο της εορτής της Καταθέσεως της Τιμίας Ζώνης.
Ο Απόστολος Θωμάς στη συνέχεια πληροφόρησε και τούς υπόλοιπους Αποστόλους για τα θαυμαστά αυτά γεγονότα και τούς έδειξε την Αγία Ζώνη της Παναγίας. Εκείνοι δοξολόγησαν τον Θεό και του ζήτησαν να τούς ευλογήσει, καθώς ήταν ο μόνος που αξιώθηκε να δει την ένδοξη Μετάσταση της Θεοτόκου.
Τη διαφύλαξη της Αγίας Ζώνης ανέλαβαν δύο φτωχές και ευσεβείς γυναίκες στα Ιεροσόλυμα, οι οποίες φρόντιζαν τη Θεοτόκο. Παρέλαβαν με ευλάβεια το ιερό κειμήλιο και από τότε το έργο της διαφύλαξής του συνέχιζε από γενιά σε γενιά μία ευλαβής παρθένος καταγόμενη από την οικογένεια αυτή.
Η ανακομιδή της Τιμίας Ζώνης και η μεταφορά της στην Κωνσταντινούπολη έγινε από τον αυτοκράτορα Αρκάδιο (395-408). Η υποδοχή του ιερού λειψάνου στη Βασιλεύουσα ήταν λαμπρότατη. Ο αυτοκράτορας κατέθεσε την Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου σε λειψανοθήκη που ονόμασε «αγίαν σορόν» . Η κατάθεση έγινε στις 31 Αυγούστου, τελευταία μέρα του εκκλησιαστικού έτους. Στην πόλη του Αγίου Κωνσταντίνου, της οποίας Υπέρμαχος Στρατηγός και Προστάτις ήταν η Θεοτόκος, θα φυλασσόταν πλέον η Αγία Ζώνη της Θεομήτορος.
Η κόρη του Αρκάδιου, η αυτοκράτειρα Πουλχερία, ανήγειρε λαμπρό ναό προς τιμή της Παναγίας, τον περίφημο ναό της Θεοτόκου των Χαλκοπρατείων. (Χαλκοπράτεια ονομαζόταν η συνοικία όπου κτίστηκε ο ναός· το όνομά της η συνοικία το έλαβε από το γεγονός ότι εκεί πριν κατασκευάζονταν και πωλούνταν χάλκινα αντικείμενα). Στο ναό αυτό η αυτοκράτειρα κατέθεσε την Αγία Ζώνη της Παναγίας. Η ίδια μάλιστα η Πουλχερία κέντησε με χρυσή κλωστή την Τιμία Ζώνη διακοσμώντας την. Η χρυσή αυτή κλωστή είναι ευδιάκριτη και σήμερα στο τμήμα που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου.
Ο αυτοκράτορας Ιουστίνος Β και η σύζυγός του Σοφία ανακαίνισαν τον ιερό ναό των Χαλκοπρατείων και ανήγειραν εκεί και το παρεκκλήσιο της Αγίας Σορού· εκεί, μέσα σε λειψανοθήκη και πάνω στην Αγία Τράπεζα, φυλασσόταν η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου.
Πλήθος πιστών συνέρρεαν για να την προσκυνήσουν με ευλάβεια ζητώντας από την Παναγία να μεσιτεύσει με τις πρεσβείες της στον Κύριο. Πλήθος θαυμάτων επιτέλεσε η Τιμία Ζώνη. Άνθρωποι δυστυχισμένοι και πονεμένοι βρήκαν λύτρωση με τη θαυματουργή δύναμη του αγίου λειψάνου. Για το λόγο αυτό υμνήθηκε από φημισμένους ανθρώπους της εποχής· με τη χάρη της Παναγίας καθαγιάζει τούς πιστούς που προσέρχονται ευλαβικά για να το προσκυνήσουν· τούς ανυψώνει από τη φθορά, τούς απαλλάσσει από ασθένειες και θλίψεις.
Στη συνέχεια η Αγία Ζώνη τεμαχίστηκε και τεμάχιά της μεταφέρθηκαν σε διάφορους ναούς της Κωνσταντινούπολης. Μετά την άλωση της Πόλης από τούς Σταυροφόρους το 1204, κάποια τεμάχια αρπάχτηκαν από τούς βάρβαρους και απολίτιστους κατακτητές και μεταφέρθηκαν στη Δύση. Ένα μέρος όμως διασώθηκε και παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη και μετά την απελευθέρωση της Πόλης από τον Μιχαήλ Η Παλαιολόγο. Φυλασσόταν στον ιερό ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών. Η τελευταία αναφορά για το άγιο λείψανο είναι ενός ανώνυμου Ρώσου προσκυνητή στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ του 1424 και 1453.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τούς Τούρκους το 1453, είναι άγνωστο τι απέγινε το υπόλοιπο μέρος της Αγίας Ζώνης στη συνέχεια. Έτσι το μοναδικό σωζόμενο τμήμα είναι αυτό που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου· με εξαιρετικά περιπετειώδη τρόπο έφτασε εκεί.
Ο Άγιος Κωνσταντίνος είχε κατασκευάσει έναν χρυσό σταυρό για να τον προστατεύει στις εκστρατείες. Στη μέση του σταυρού είχε τοποθετηθεί τεμάχιο Τιμίου Ξύλου· ο σταυρός έφερε επίσης θήκες με άγια λείψανα Μαρτύρων, και ένα τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης. Όλοι οι βυζαντινοί αυτοκράτορες έπαιρναν αυτόν τον σταυρό στις εκστρατείες. Το ίδιο έπραξε και ο αυτοκράτορας Ισαάκιος Β ?γγελος (1185-1195) σε μία εκστρατεία εναντίον του ηγεμόνα των Βουλγάρων Ασάν. Νικήθηκε όμως και μέσα στον πανικό ένας ιερέας τον πέταξε στο ποτάμι για να μην τον βεβηλώσουν οι εχθροί. Μετά από μερικές μέρες όμως οι Βούλγαροι τον βρήκαν· έτσι πέρασε στα χέρια του Ασάν.
Οι Βούλγαροι ηγεμόνες μιμούμενοι τούς Βυζαντινούς αυτοκράτορες έπαιρναν μαζί τους στις εκστρατείες το σταυρό. Σε μία μάχη όμως εναντίον των Σέρβων ο βουλγαρικός στρατός νικήθηκε από τον Σέρβο ηγεμόνα Λάζαρο (1371-1389). Ο Λάζαρος αργότερα δώρισε το σταυρό του Αγίου Κωνσταντίνου στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου μαζί με το τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης.
Οι Άγιοι Πατέρες της Ιεράς Μονής διασώζουν και μία παράδοση σύμφωνα με την οποία η Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου αφιερώθηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου από τον αυτοκράτορα Ιωάννη ΣΤ Καντακουζηνό (1341-1354), ο οποίος στη συνέχεια παραιτήθηκε από το αξίωμα, εκάρη μοναχός με το όνομα Ιωάσαφ και μόνασε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου.
Τα θαύματα που πραγματοποίησε και πραγματοποιεί η Τιμία Ζώνη είναι πολλά. Βοηθά ειδικά τις στείρες γυναίκες να αποκτήσουν παιδί. Αν ζητήσουν με ευλάβεια τη βοήθειά της Παναγίας, τούς δίδεται τεμάχιο κορδέλας που έχει ευλογηθεί στην λειψανοθήκη της Αγίας Ζώνης· αν έχουν πίστη, καθίστανται έγκυες.

Κων/νος Ε. Σύγγελης
Φιλόλογος – Μεταπτυχιακές σπουδές
Στη Βυζαντινή Ελληνική Φιλολογία
 Πηγή: www.agiazoni.gr

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΖΩΣΙΜΑΣ

Δεν θα επεκταθώ στο ποιος ήταν ο Γέροντας Ζωσιμάς αφού υποθέτω πολλοί θα το πράξουν στην συνέχεια σε μεγαλύτερη έκταση.
Με λίγα και απλά λόγια, μπορούμε να πούμε ότι ο Ζωσιμάς Μοναχός, ήταν ένας χαρισματούχος μοναχός, τέκνο πίστης και υπακοής.

Έζησε πολλά χρόνια ως μοναχός στην Μονή Αγίου Παντελεήμωνα Πεντέλης και βοήθησε τα μέγιστα στην οικοδόμησή της αφού ως κοσμικός ήταν οικοδόμος. Ήταν υποτακτικός του μακαριστού γέροντα Σίμωνα Αρβανίτη ενώ έγραψε συνολικά 5 βιβλία για την ζωή και το έργο του, ομολογώντας την αγιότητα του Γέροντά του και ταυτόχρονα, οικοδόμησε την πνευματική ζωή πολλών συνανθρώπων μας που τα μελέτησαν..

Ακολουθώντας τον γέροντα Σίμωνα, ο οποίος λόγω προβλημάτων υγείας αποχώρησε από την μονή του Αγίου Παντελεήμωνα και έμενε στον κόσμο, ο π.Ζωσιμάς βρέθηκε (μετά τον θάνατο του γέροντα του) να ζει για 20 και πλέον χρόνια σε ένα μικρό σπιτάκι στο Χαλάνδρι της Αθήνας. Όμως, αν και ζούσε στον κόσμο, αγωνιζόταν ως ένας αληθινός ασκητής της ερήμου, με ατελείωτες ώρες ολονύκτιας προσευχής και ορθοστασίας. Οι ώρες του ύπνου του ήταν ελάχιστες και ουδέποτε χάλασε το μοναχικό του τυπικό, το οποίο του καθόρισε ο μακαριστός γέροντάς του Σίμων Αρβανίτης. Όλη του η ζωή, μέχρι την τελευταία του πνοή, κυλούσε μέσα στην προστασία του γέροντα Σίμωνα και ο π.Ζωσιμάς, ουδέποτε παρέκλινε από τις εντολές και τις οδηγίες που του έδωσε όταν ήταν εν ζωή. Έκανε υπακοή μέχρι της οσιακής κοίμησης του.

Μνημόνευε εκατοντάδες ονόματα στην προσευχή του, συνήθως μετά από την απογευματινή παράκληση στην Παναγία και καθημερινά πλήθος κόσμου συνέρρεε για να πάρει την ευχή του, ακόμα και με μεγάλα πούλμαν. Απαντούσε δεκάδες τηλέφωνα όλη την ημέρα. Ο ίδιος ως μοναχός, δεν εξομολογούσε, όμως οι θεόπνευστες συμβουλές του στήριζαν δεκάδες ψυχές και έφεραν πλήθος πιστών κοντά στην εκκλησία. Τόνιζε πάντα σε όλους ότι «τα πιο βασικά στην χριστιανική ζωή είναι: Η εξομολόγηση, η συχνή Θεία Κοινωνία, η νηστεία και η μελέτη πνευματικών βιβλίων», πράγματα που έκανε και ο ίδιος καθημερινό βίωμα του, ακόμη και μετά την αποχώρηση του από την Μονή του Αγίου Παντελεήμωνα. Διατηρούσε με ευλάβεια ένα μεγάλο Σταυρό του Χριστού μας, τον οποίο κληρονόμησε από τον Γέροντα του Σίμωνα, με τον οποίο σταύρωνε τους προσκυνητές που τον επισκέπτονταν.

Κατά καιρούς, πήγαινε στο Άγιο Όρος και στην πρώτη επίσκεψη του στον Γέροντα Παίσιο, όπου πρώτη φορά έβλεπε ο ένας τον άλλο, ο τελευταίος τον κάλεσε κατ’ ιδίαν και του είπε «τους πνευματικούς αγώνες που κάνεις, τους έκανα και εγώ». Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι ο γέροντας Παίσιος είχε επισκεφθεί δια της χάριτος τον π. Ζωσιμά στο Χαλάνδρι και είχαν σύντομη συνομιλία, όπως ακριβώς δια της χάριτος επίσης είχαν συνομιλία ο γέροντας Πορφύριος με τον Γέροντα Σωφρόνιο ο ένας ευρισκόμενος στο Έσσεξ Αγγλίας και ο άλλος στην Ελλάδα.

Ο π.Ζωσιμάς συκοφαντήθηκε πολύ ενόσω ζούσε και πολύ συνέπασχε με όσους είχαν τον σταυρό των συκοφαντιών και των αδικιών. Ο ίδιος έλεγε πάντα σε όλους, κάτι που και ο ίδιος έκανε πράξη: «Να μην στεναχωριέσαι όταν σε αδικούν ή σε κατηγορούν. Να κάνεις προσευχή και να ανάβεις κερί για αυτούς που σε κατηγορούν και να τους ευχαριστείς, διότι χωρίς αυτά δεν σώζεσαι». Πόσες και πόσες ώρες έκανε κομποσχοίνι για όσους τον είχαν αδικήσει… Πόσες φορές έκανε προσευχή όταν άκουγε ότι κάποιος τον κατηγορούσε… Η ζωή των συκοφαντιών (μια ζωή την οποία πέρασε και ο Άγιος Νεκτάριος, τον οποίο ο π. Ζωσιμάς είχε σε ευλάβεια), ήταν μια ζωή που διαπέρασε όλα τα στάδια του καθημερινού βίου του. Όσο όμως τον κατηγορούσαν, τόσο αυτός προσευχόταν και τόσο έλαμπε ως γνήσιος δούλος Θεού, με την υπομονή, την σιωπή και την ταπείνωση την οποία έδειχνε.

Ως άνθρωπος Του Θεού και ενώ ολόκληρη σχεδόν η Ελλάδα κατέκρινε την Μονή Βατοπαιδίου για το δήθεν γνωστό σκάνδαλο, ο π. Ζωσιμάς θλιβόταν και έκανε έντονη προσευχή για το θέμα αυτό. Έβλεπε και γνώριζε το άδικο της όλης υπόθεσης και ήξερε για το τεράστιο έργο της μονής Βατοπαιδίου. Έλεγε για το θέμα αυτό ο Γέροντας: «Ο π.Εφραίμ (ηγούμενος της μονής Βατοπαιδίου), έχει κάνει μεγάλο έργο. Και μόνο οι 100 και πλέον πατέρες που έχει υπό την καθοδήγηση του, είναι ένδειξη της μεγάλης πνευματικότητάς του και με τις προσβολές και τις αδικίες που δέχθηκε, η Παναγία τον κρατάει στα χέρια της». Επίσης ο π. Ζωσιμάς, εκτιμούσε πολύ τον Μητροπολίτη Λεμεσού Κύπρου κ.κ. Αθανάσιο. Συνέπασχε για αυτόν και έκανε κομποσχοίνι όταν αυτός αδικείτο προ ετών.

Η ζωή του ήταν μέσα στην χάρη του Χριστού μας. Τα περιστατικά που τα αποδεικνύουν αυτά είναι δεκάδες και πολλοί θα ομολογήσουν για το έργο του.

Μια ευλαβής χριστιανή που ευλαβείτο και συμβουλευόταν τον Γέροντα Παΐσιο στεναχωρέθηκε πολύ μετά την κοίμηση του και έδειχνε απαρηγóρητη. Μια μέρα είδε στον ύπνο της μια ταμπέλλα που έγραφε «Προς π. Ζωσιμά» παρόμοια με την ταμπέλλα που οδηγούσε τους προσκυνητές στο κελί του πατρός Παϊσίου στην Παναγούδα Αγίου Όρους. Από τότε η γυναίκα (ρωτώντας και μαθαίνοντας, διότι δεν ήξερε ποιος ήταν ο π.Ζωσιμάς) κατάλαβε πως ήταν θέλημα Θεού να καταφεύγει για τα προβλήματα της στον π.Ζωσιμά αντί στον π.Παΐσιο, αφού ο τελευταίος είχε κοιμηθεί. Από αυτό το περιστατικό και μόνο, ο κάθε ένας μπορεί εύκολα να αντιληφθεί για το ποιος ήταν ο π. Ζωσιμάς.

Η γνωστή μακαριστή Κύπρια μοναχή Μαρία Ψηλή, διηγούμενη με θαυμασμό την επίσκεψή της στον π. Ζωσιμά μας ανέφερε πως ο γέροντας σταύρωσε την Αγία Γραφή και της έδωσε να διαβάσει «στην τύχη» ένα χωρίο για ψυχική ωφέλεια. Όπως αναφέρει η Μαρία (που ως γνωστό έπασχε από πάμπολα προβλήματα υγείας) η Αγία Γραφή άνοιξε στο σημείο που λέει «…αράτο τον σταυρό αυτού και ακολουθείτο μοι…» και ήταν ακριβώς το βάλσαμο που εκείνη την περίοδο χρειαζόταν η ψυχή της για να πάρει κουράγιο στα πολλά προβλήματα που αντιμετώπιζε.

Τα προβλήματα υγείας τα οποία αντιμετώπιζε ήταν μεγάλα και ο πόνος για πολλά από αυτά ήταν ανυπόφορος. Ποτέ όμως δεν τον άκουσε κανείς να παραπονιέται. Σήκωνε τον σταυρό των σωματικών του ασθενειών αγόγγυστα.

Στην κηδεία του, που έγινε εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών, στις 11/8/2010 στην Μονή Αγίου Παντελεήμωνα Πεντέλης παραβρέθηκε πλήθος κόσμου. Ναι μεν ο πόνος ήταν μεγάλος για το κενό που άφησε αλλά, η παρηγοριά για την μεσιτεία του προς τον Χριστό μας, άφησε σε όλους μια εσωτερική χαρά, χαρά που αφήνουν μόνο οι γνήσιοι δούλοι του Θεού.

Την ευχή του νάχουμε!

Κλεάνθης Συμεωνίδης, Λευκωσία

Αναδημοσίευση από ιστολόγιο Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου

Η ιδιόχειρη διαθήκη του πατρός Παϊσίου του Αγιορείτου

Του λόγου μου ο Μοναχός Παΐσιος, όπως εξέτασα τον εαυτόν μου, ίδα ότι όλες της εντολές του Κυρίου της παρέβην, όλες της αμαρτίες της έχω κάνη. Δεν έχει σημασία εάν, ορισμένες έχουν γίνη σε μικρότερο βαθμό, διότι δεν έχω καθόλου ελαφριντικά, επειδή με έχει εβεργετίση πολύ ο Κύριος.

Εύχεσθε να με ελεήση ο Χριστός. Συνχωρέστε με, και συνχωρημένοι να είναι όσοι νομίζουν ότι με λύπησαν.

Ευχαριστώ πολύ, και πάλη εύχεσθε.
Μοναχός Παΐσιος

Απο το :

www.arxontariki.net

Πως βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός

Πως βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός

Η Αγία Ελένη ξεκίνησε για τους Αγίους Τόπους το καλοκαίρι του 326. Το 70 μΧ. την Ιερουσαλήμ την είχε κατεδαφίσει ο Τίτος. Στα ερείπια της Ιερουσαλήμ είχε κτιστεί μια νέα πόλη , η Αιλεία Καπιτωλίνα. Στα ερείπια του ναού του Σολομώντος έκτισαν το πολυτελές ιερό του Καπιτωλίνου Διός. Οι Ιουδαίοι είχαν σχεδόν εξαφανιστεί και υπήρχαν μόνο λίγοι χριστιανοί με επίσκοπο , που υπαγόταν στην Μητρόπολη Καισάρειας.

Κανείς όμως στην πόλη δεν γνώριζε με βεβαιότητα κάτι για τα μέρη που έζησε και έπαθε ο Χριστός.

Ένας κάτοικος Εβραίος με το όνομα Ιούδας τους υπέδειξε έναν τόπο, όπου λεγόταν ότι σταυρώθηκε ο Χριστός. Εκεί ήταν κτισμένος ένας ναός της Αφροδίτης. Ωστόσο οι προσπάθειες απέβαιναν άκαρπες
Τελικά κατά την παράδοση ένας στρατιώτης απέσπασε το μυστικό για τον ακριβή τόπο της σταυρώσεως του Χριστού από μια Εβαιοπούλα ερωμένη του , κόρη Ραβίνου. Στο σημείο , που ήταν χωμένος ο σταυρός , φύτρωνε συνεχώς ο καταπράσινος και ευωδιαστός βασιλικός. Μάταια τον ξερίζωναν οι προσκυνητές της Αφροδίτης. Ο βασιλικός του σταυρού ξαναφύτρωνε αμέσως. Γι΄ αυτό με βασιλικό η Εκκλησία μας μέχρι σήμερα επιτελεί τον αγιασμό.

Επιτέλους βρήκαν οι στρατιώτες τρεις σταυρούς στο μαρτυρικό τόπο. Η Ελένη περιχαρής κάλεσε τον επίσκοπο της πόλεως Μακάριο και του παρουσίασε τους τρείς σταυρούς.

-Ποιος είναι ο σταυρός του Κυρίου μας, επίσκοπε; είπε δακρυσμένη και λυπημένη η Ελένη. Και οι τρείς σταυροί είναι το ίδιο.

-Μη λυπάσαι , Αυγούστα , γι’ αυτό . Ο Κύριος που βοήθησε να βρεθεί ο σταυρός Του , θα τον αποκαλύψει κιόλας με το θαύμα Του.

Εκείνη την ώρα γινόταν η εκφορά νεκρής χήρας. Ο επίσκοπος άρπαξε τους σταυρούς με ακράδαντη πίστη και τους ακούμπησε έναν- έναν επάνω στο νεκρό σώμα. Τότε έγινε το θαύμα και η αποκάλυψη.

Μόλις ο σταυρός του Κυρίου μας ακούμπησε τη νεκρή , αμέσως σάλεψε και και ανασηκώθηκε από το νεκροκρέβατο η χήρα νεκρή. Όσοι από γύρω φώναζαν με θαυμασμό και με τρόμο.

-Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον.

Ο επίσκοπος Μακάριος πήρε με ευλάβεια το σταυρό του Κυρίου και τον ύψωσε , όσο μπορούσε πιο ψηλά, για να τον δουν οι πιστοί , που είχαν ήδη καταφθάσει εκεί. Έπεσαν όλοι κάτω συγκινημένοι και φώναζαν

-Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον.

Αυτήν την ύψωση του Τιμίου Σταυρού γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου ως ανάμνηση εκείνης της πρώτης υψώσεως του σταυρού στα Ιεροσόλυμα. Και όπως οι πιστοί τότε έσκυψαν στη γη και προσκυνούσαν το σταυρό φωνάζοντας «Κύριε ελέησον», έτσι σκύβει μέχρι σήμερα στο δάπεδο ο ιερεύς, προσκυνά το σταυρό λέγοντας πολλές φορές, «Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον…»

Η Αγία Ελένη θεμελίωσε αμέσως το ναό της Αναστάσεως του Κυρίου , που περιλάμβανε και το φρικτό Γολγοθά. Επίσης έκτισε ναούς στο Σπήλαιο της Βηθλεέμ και στο Όρος των Ελαιών, όπου έγινε η Ανάληψη του Χριστού.

Από το Τίμιο Ξύλο , που ήταν άσηπτο τριακόσια τριάντα χρόνια, ένα μεγάλο μέρος άφησε στον επίσκοπο Μακάριο μέσα σε αργυρό κιβώτιο. Το άλλο μέρος του σταυρού μαζί με τα τρία καρφιά το πήρε μαζί της , για να το φέρει στην Κωνσταντινούπολη.

Εδώ πληροφοριακά να πούμε κάτι. Αναρωτιούνται πολλοί , πως ο σταυρός του Κυρίου , το Τίμιο Ξύλο, διαμοιράζεται συνεχώς και δε δαπανάται; Μήπως δεν είναι Τίμιο Ξύλο αυτό, που κυκλοφορεί στα πέρατα του κόσμου , αλλά μια απάτη;

Τι γράφουν οι άγιοι πατέρες σχετικά;
«Διά του σταυρικού ξύλου εις τμήματα μερισθέντος άπας ο κόσμος της γής δαπελπήρωται», γράφει ο θείος Κύριλλος στην Τετάρτη Κατήχηση. Διαμοιράζεται δηλαδή το Τίμιο Ξύλο σε όλα τα μέρη του κόσμου και δεν ελαττώνεται.
«Μεταδίδεται το Τίμιο Ξύλο σε κοινή ωφέλεια, αλλά δεν υφίσταται μείωση . μένει ακέραιο και ανελιπές», γράφει ο Παυλίνος στην ενδέκατη επιστολή.

«Αυτό δε το Ξύλο εκείνο, ένθα το Άγιον ετάθη σώμα και ανεσκολοπίσθη, πως ετί περιμάχητον άπασι; Και μικρόν τινά κόκκον λαμβάνοντες εξ εκείνου πολλοί και χρυσώ κατακλείοντες άνδρες και γυναίκες των τραχήλων εξαρτώσι», γράφει ο ιερός Χρυσόστομος (Λόγος , ότι Θεός ο Χριστός).

Αλήθεια διασκορπίζεται σε όλους το Τίμιο Ξύλο, και όμως είναι «περιμάχητον», δηλαδή νικά, δεν ελαττώνεται. Έτσι οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων έπαιρναν κόκκους από το Τίμιο Ξύλο για ευλογία. Ο αρχιερεύς έκοβε και μοίραζε από το Τίμιο Ξύλο, και όμως πληθυνόταν, όπως οι πέντε άρτοι. Αυτό είναι ένα θαύμα του Τίμιου Σταυρού , που για τη δική μας ωφέλεια, παραμένει ανεξάντλητο.

Αποσπάσματα από το κεφάλαιο ΄΄–Κύριε ελέησον Κύριε ελέησον΄΄ από το Βιβλίο της Ολυμπιάδος Μοναχής ‘’Ο ΠΑΤΗΡ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ΄΄
( αφηγηματική βιογραφία του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου)
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΗΜΑΘΙΑ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ ΤΑΩ

Η Ιερά και σεβάσμια Μονή του Παντοκράτορος Ταώ,ιδρύθηκε τον 9^ο αι. ως ανδρικό κοινόβιο.Στη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας γνώρισε αλλεπάλληλες καταστροφές και λεηλασίες,γνώρισε όμως και χρόνια μεγάλης άνθησης και αίγλης.Ιδίως κατά την πρώτη βυζαντινή περίοδο ανεδείχθη Δευτέρα Μονή των Βαλκανίων,με πολυπληθή αδελφότητα,που ξεπερνούσε τον αριθμό των 600 Μοναχών.Ακόμα όμως και στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι Πατέρες,που ασκούντο στην Μονή,ήσαν περισσότεροι από 100.Ενώ βρισκόταν σε πολύ μεγάλη ακμή,το βράδυ της Αναστάσεως του έτους 1680,εισέλαβαν στην Μονή Αγαρηνοί πειρατές,οι οποίοι,αφού κατέσφαξαν ολόκληρη την Αδελφότητα,179 Μοναχούς,ελεηλάτησαν και κατέστρεψαν ότι υπήρχε.Κατ’οικονομίαν Θεού σώθηκε μόνο ένας ιερέας,ο οποίος ελειτουργούσε σε Μετόχι της Μονής.Η Μονή έκτοτε ερημώθηκε μέχρι το 1963,οπότε εγκατεστάθη η σημερινή γυναικεία Αδελφότης.

ΗΧάρις του Παντοκράτορος Κυρίου ημών Ιησού Χριστού,3 αιώνεςμετά το Μαρτυρικό τέλος των 179 Οσιομαρτύρων Πατέρων αυτής της Μονής,μας εχάρισε την ευλογία της θαυματουργικής αποκαλύψεως των Ιερών Τους Λειψάνων.Η είδηση διεθόθη σε όλοτον Ορθόδοξο κόσμο,στη συνείδηση του οποίου εδραιώθηκε ένα βαθύ αίσθημα σεβασμού και ευλαβείας προς τους Παντοκρατορινούς Οσιομάρτυρες,αποδίδοντας στα Ιερά Τους Λείψανα,την πρέπουσα προσκύνηση,ευλάβεια και τιμή σε κάθε ευκαιρία.Έκτοτε οι 179 Καλλίνικοι Νεομάρτυρες της Ιεράς Μονής αποτελούν ένα ακόμη φάρο της Ορθοδοξης Εκκλησίας μας,αλλά και πηγή ιάσεων και παντοίας βοηθείας σε όσους καταφεύγουν σ΄Αυτούς για τις προς τον Θεόν πρεσβείες Τους.Η μνήμη των Αγίων Πατέρων των εν τη Ιερά Μονή Παντοκράτορος σφαγιασθέντων,εορτάζεται την Τρίτη της Διακαινησίμου.

ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ

Την Μεγάλη Εβδομάδα του 1680 Αγαρηνοί Πειρατές λεηλατούσαν και ερήμωναν τα παράλια της Ραφήνας.Κάποιος υπηρέτης της Μονής,από φθόνο κινούμενος,συνεννοήθηκε με τους πειρατές να τους οδηγήση ασφαλώς στην Μονή,μέσω ενός μυστικού περάσματος,που γνώριζε.Ο προδότης οδήγησε τους βαρβάρους στο Μοναστήρι ανήμερα της Αναστάσεως.Οι πειρατές αιφνιδίασαν τους Μοναχούς,που τους βρήκαν όλους συναγμένους στην Εκκλησία,με αναμμένες τις λαμπάδες,να ψάλλουν το τελευταίο « ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ» της Πασχαλινής Θείας Λειτουργίας.Η σφαγή που ακολούθησε υπήρξε καθολική και η λεηλασία ολοκληρωτική.Βρήκαν φρικτό μαρτυρικό θάνατο 179 Μοναχοί.Κατ’οικονομίαν Θεού,ένας τους Ιερομονάχους της Μονής λόγω του Πάσχα απουσίαζε στο Μετόχι «Χεροτσακούλι».Αυτός επιστρέφοντας το απόγευμα της Δευτέρας του Πάσχα στο Μοναστήρι του,είδε σκηνές φρίκης.

Είχαν φοβερή και αφόρητη σφαγή υποστεί οι δούλοι και Μάρτυρες του Χριστού. Ένας δέχτηκε το χτύπημα από τον ώμο μέχρι τον ομφαλό,άλλος πριονισμένος στα δύο κείτοταν κάτω,άλλος χωρίς χέρια και πόδια έμοιαζε το σώμα του σαν άψυχο ξύλο,ενώ άλλος δέχτηκε το χτύπημα από την κορυφή του κεφαλιού μέχρι τον τράχηλο.Είδε ιεροπρεπείς Γέροντες που κρατούσαν σφικτά ακόμη στο χέρι Τους το αντίδωρο να βρίσκονται άθλιοι κακοποιημένοι,γδαρμένοι,ατιμασμένοι,ενώ πολλοί Όσιοι άνδρες με την οδύνη ζωγραφισμένη ακόμη στα πρόσωπά Τους είχαν σταυρώσει τα χέρια,δεχόμενοι σε στάση προσευχής τον θάνατο.Ευαρέστησαν τον Θεό ζώντας ζωή ισάγγελη με αδιάλειπτη προσευχή και στολίζοντας τις ψυχές τους με όλες τις αρετές.Και με το τέλος της ζωής τους πρόσθεσαν αρετή πάνω στην αρετή με το να λαμπρυνθούν στο δικό τους αίμα και να καταταγούν σον χορό των Αγίων,Μαρτύρων.

ΘΑΥΜΑΣΤΕΣ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ

Ο Ιερέας π. Σεραφείμ ευλαβείται πολύ τους Αγίους Οσιομάρτυρες Πατέρες της Μονής μας.Πριν λίγα χρόνια έντονοι πονοκέφαλοι άρχισαν να τον ταλαιπωρούν.Ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη για εξετάσεις και η μαγνητική έδειξε πως έπασχε από όγκο στο κεφάλι.Ο γιατρός μάλιστα,του τόνισε την κρισιμότητα της καταστάσεώς του και την ανάγκη άμεσα να γίνει επέμβαση.Π’ηρε αμέσως τηλέφωνο και με πόνο ανέφερε το πρόβλημά του.Η Γερόντισσα γνωρίζοντας την ευλάβειά του στους Αγίους τον προέτρεψε,πριν κάνει την επέμβαση,να έλθει στο μοναστήρι να προσκηνήσει.Πραγματικά ήρθε,προσκύνησε και με πολλά δάκρυα προσευχήθηκε στους Αγίους Πατέρες να τον βοηθήσουν.Η Σεβαστή μας Γερίντισσα ως ευλογία του έδωσε ένα φυλακτό,που περιείχε θρύψαλα από τα Άγια Λείψανα.Κατασυγκινημένος το πήρε μαζί του,το έβαλε μέσα σ’ένα ασημένιο κουτάκι και το απόθεσε στην Αγία Τράπεζα της Ενορίας του.Την άλλη ημέρα μπαίνοντας στο Ιερό για να τελέσει την Θεία Λειτουργία,έκπληκτος αντικρύζει πάνω στο κάλυμμα της Αγίας Τράπεζας κυκλικά γύρω από το κουτάκι με το φυλακτό,μία μεγάλη σαν πιάτο κηλίδα,από κάτι σαν λάδι.Συγκλονισμένος από αυτό που αντίκρυσε πήρε από την κηλίδα σ’ένα βαμβάκι κι άρχισε να σταυρώνει το κεφάλι του με πολλή πίστη.Μάλιστα πήρε απόφαση να μην βιαστεί για το χειρουργείο,αλλά να αφήσει τους Αγίους που έκαναν με τέτοιο σημάδι τόσο αισθητή την παρουσία τους,να κάνουν την εκβασή τους.Μετά το τέλος της Θείας Λειτουργίας επικοινώνισε με την Μονή,για να ενημερώσει για αυτό που του συνέβη και ταυτόχρονα έστειλε φωτοτυπία της φωτογραφίας,όπου φαίνεται καθαρά η κηλίδα επάνω στην Αγία Τράπεζα.Πραγματικά ο π. Σεραφείμ άφησε να περάσουν 6 μήνες χωρίς γιατρούς και εξετάσεις,μόνο με πολλή πίστη και προσευχή και μετά επανέλαβε την μαγνητική.Και ω του θαύματος!!!...ο όγκος δεν υπήρχε…!!!!Μία κύστη σαν μικρό κουμπί βρισκόταν στο ίδιο σημείο και οι γιατροί είπαν σταδιακά θα την απορροφούσε ο οργανισμός,πράγμα το οποίο έγινε.Έκτοτε η ευλάβεια και η ευγνωμοσύνη του π.Σεραφείμ εις τον Θεό και τους Αγίους Οσιομάρτυρες έγινε πίστη βαθειά και ακλόνητος,που τον ελέησε με τόσο θαυμαστό τρόπο δια πρεσβειών των Αγίων Του.

Από το βιβλιαράκι του Παρακλητικού Κανόνα εις τους Αγίους της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος ΤΑΩ.

ΑΓΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ , τής Νέας Μάκρης

Πεντακόσια περίπου χρόνια έχουν περάσει, από τό 1426 , όταν στίς 5 Μαϊου Αγαρηνοί πειρατές, εισβάλλοντας στό μοναστήρι τών Αμώμων, στόν λόφο τής Νέας Μάκρης, παλούκωσαν μέ αναμμένο δαυλό στήν κοιλιά τόν  Άγιο Εφραίμ, ηγούμενο τότε σ΄ αυτό τό μοναστήρι...Έκτοτε παρέμενε άγνωστος, μέχρι τό 1964 , όταν γιά λόγους πού μόνο ό Θεός γνωρίζει, κάνει στόν χώρο τής αρχαίας Μονής καί πάλι ζωντανή τήν παρουσία του...Στό ερειπωμένο αυτό μοναστήρι, ζούσε μιά ευσεβής καλόγρια. Η Μακαρία Δεσύπρη, αυτή ή φωτεινή ψυχή πού μέ τήν ταπεινή παρουσία της σημάδεψε τήν ζωή τού Μοναστηριού στά χρόνια πού ακολούθησαν...

Διηγείται ή ίδια...

--" Καθισμένη πάνω στά ερείπια τού παλιού Μοναστηριού, όπου ή θεία Πρόνοια οδήγησε τά βήματά μου, έφερνα τόν στοχασμό μου σέ χρόνια περασμένα, σέ παλιούς καιρούς, όταν σκορπισμένα ήταν παντού τά κόκκαλα τών Αγίων μαρτύρων...Καί καθώς καταγινόμουν στό καθάρισμα τών χαλασμάτων, αναλογιζόμουνα ότι βρισκόμουνα σέ τόπο ιερό καί έλεγα,

--Θεέ μου, αξίωσέ με τήν ανάξια, νά ιδώ κι΄ εγώ έναν από τούς παλιούς πατέρες πού εδώ έζησαν...

Καί ενώ περνούσε ό καιρός έχοντας πάντα εσωτερικά τήν ίδια επιθυμία, ένοιωθα μιά φωνή μέσα μου νά μού λέει,

--" Σκάψε, καί εκείνο πού ζητάς θά τό βρείς !

Καί μ΄ έναν τρόπο θαυμαστό, ή μυστική αυτή φωνή, μού υπέδειξε τό κομμάτι γής στήν αυλή τού μοναστηριού, πού έπρεπε νά ψάξω.

Ό καιρός περνούσε, καί ή φωνή αυτή, κάθε φορά πιό δυνατή μέ προέτρεπε ν΄ αρχίσω...

Έδειξα τό σημείο στόν εργάτη πού φώναξα γιά μιά άλλη επισκευή, στό παλιό Ηγουμενείο, καί τού είπα νά σκάψει. Αυτός, απρόθυμος άρχισε αλλού τό σκάψιμο. Καί αφού είδα ότι δέν μέ άκουγε νά πάει εκεί πού τού έδειχνα, τόν άφησα νά κάνει τό θέλημά του χτυπώντας τούς άγονους βράχους. Τελικά, κατάλαβε τό λάθος του καί γύρισε στό σημείο...

"...καί φθάνοντας, έπειτα από ώρες, στό 1,70  βάθος, έφερε ό κασμάς στήν επιφάνεια τήν κεφαλή τού ανθρώπου τού Θεού. Τήν ίδια στιγμή, γέμισε άρωμα ή ατμόσφαιρα!

Ό εργάτης χλώμιασε, δέθηκε ή γλώσα του, καί κόπηκε ή μιλιά του

--Άφησέ με μόνη, τόν παρακάλεσα...

Γονάτισα μέ ευλάβεια καί ασπάσθηκα τό σκήνωμα τού Αγίου συλλογιζόμενη τήν έκταση οδύνης καί πόνου τού τότε μαρτυρίου του..."

Καί αλλού, ή μοναχή Μακαρία Δεσύπρη, εξιστορεί πώς είδε ολοζώντανο τόν Άγιο...

--" Ήταν βράδυ, καί διάβαζα μόνη μου τόν Εσπερινό στό ερειπωμένο μοναστήρι, όταν ξαφνικά άκουσα βήματα...Ξεκινούσαν από τό βάθος τού τάφου προχώρησαν στήν αυλή κι΄ έφθασαν στήν πόρτα τής Εκκλησίας. Τά βήματα ακούγονταν δυνατά καί σταθερά καθώς πλησίαζαν. Γιά πρώτη φορά στήν ζωή μου μέσα σ΄ εκείνη τήν ερημιά φοβήθηκα...Δέν γύρισα ούτε πού νά κοιτάξω ώσπου άκουσα τήν φωνή του νά λέει,

--" Ώς πότε θά μ΄ έχεις εκεί πέρα; Κι΄ αυτός ( ό εργάτης ), πώς πέταξε τό κεφάλι μου έτσι;

Γύρισα τότε τρομαγμένη καί  τ ό ν    ε ί δ α !

Ήταν ψηλός, μέ μάτια μικρά στρογγυλά πού τρεμόπαιζαν στίς κόγχες τους. Έβλεπα τίς ρυτίδες του, καί τά γένια του πού έφθαναν μέχρι τόν λαιμό του. Τό μαύρο ράσο του μαύρο μέ πτυχώσεις, καί στό αριστερό του χέρι κρατούσε ένα φώς υπέρλαμπρο ενώ μέ τό δεξί ευλογούσε !...

Ήταν ένα πλάσμα, 1.500  ετών, καί βρισκόταν μέ τήν δύναμι τού Χριστού  ολοζώντανο, ακριβώς δίπλα μου!!

--Συγχώρεσέ με, τού είπα, καί αύριο μόλις ξημερώσει ό Θεός τήν ημέρα του, θά σέ φροντίσω...

Καί αμέσως έγινε  ά φ α ν τ ο ς !

Συνέχισα ειρηνικά τόν Εσπερινό μου, καί τό πρωϊ καθάρισα τά άγια λείψανα, τά έπλυνα, καί άναψα ένα μικρό καντηλάκι.

Τό ίδιο βράδυ είδα τόν Άγιο στόν ύπνο μου. Στεκόταν όρθιος καί κατάφωτος μέσα στήν Εκκλησία. Κρατούσε τήν εικόνα του στά χέρια του καί μέ κοίταζε...

Άκουσα τήν φωνή του πεντακάθαρα...

--" Σ΄  ε υ χ α ρ ι σ τ ώ   π ο λ ύ,  μού είπε.  Ο ν ο μ ά ζ ο μ α ι   Ε  φ ρ α ί μ ..."

Πέρασε αρκετός καιρός απ΄ αυτό τό περιστατικό καί πάντα μέσα μου είχα μιά απορία...

Ώσπου μιά μέρα, μετά τό τέλος τού Εσπερινού, καθώς μέ τό χέρι μου έκλεινα τήν πόρτα τής Εκκλησίας, ακούω τρία χτυπήματα, σάν από κεχριμπαρένιο κομπολόϊ. Κατάλαβα ότι ήταν ό Άγιος, μπήκα στό ιερό πού βρίσκονταν τά άγια λείψανά του, άναψα ένα κερί καί ευλαβικά τά προσκύνησα.

Αλλά τί νά ειπώ καί τί νά λαλήσω, όταν τήν ίδια ακριβώς στιγμή σάν χείμαρος πλημμύρησε όλος ό τόπος από τήν  Παραδεισένια εκείνη ευωδία πού τά άγια λείψανα έβγαζαν...".

Έτσι περιγράφει ή αείμνηστος ηγουμένη Μακαρία Δεσύπρη τήν εμφάνιση τού αγίου σάν μία σφραγίδα - πρόλογο σέ κάθε ένα από τά βιβλία γιά τόν Άγιο Εφραίμ,πού μέχρι σήμερα τό μοναστήρι έχει κυκλοφορήσει, μέ τόν γενικό τίτλο " ΟΠΤΑΣΙΑΙ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΑ τού Αγίου Μεγαλομάρτυρος Εφραίμ τού θαυματουργού " - Αθήναι - 1998.

Νά σημειώσουμε εδώ, ότι τά περιγραφόμενα θαύματα είναι πάντα επώνυμα, μέ στοιχεία καί  διευθύνσεις, καί αφορούν ανθρώπους διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων καί επαγγελμάτων. Εργάτες, επαγγελματίες,υπάλληλοι,γιατροί, αξιωματικοί, καί δικηγόροι, είναι οί άνθρωποι πού μέ τό χέρι στήν καρδιά ομολογούν θαυματουργικές επεμβάσεις τού Αγίου Εφραίμ, αλλά καί εμφανίσεις  π ρ ό σ ω π ο   μέ   π ρ ό σ ω π ο   σέ περιστατικά περίεργα καί παράδοξα...

Περιστατικά πού συνέβησαν εδώ καί τώρα, στήν εποχή μας, μιά εποχή μέ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά καί επικινδυνότητες, γι΄ αυτό καί ό Άγιος Εφραίμ από τίς πρώτες κι΄ όλας εμφανίσεις του στήν τότε ηγουμένη Μακαρία,  είχε πεί,

" Θά κάνω πολλά θαύματα, γιά νά πιστέψει ό κόσμος καί νά σωθεί ( νά σώσει δηλαδή τήν ψυχή του ),  π ρ ί ν   έ λ θ ο υ ν   τ ά   μ ε γ ά λ α  δ ε ι ν ά..." .

( Προφανώς ενοεί, τίς φοβερές ημέρες τών διωγμών τού Αντίχριστου, πού μέ τόν μυστηριώδη σατανικό αριθμό  666  θά προσπαθήσει νά σφραγίσει καί νά θέσει υπό τήν ιδιοκτησία τού Εωσφόρου όλη τήν ανθρωπότητα, αρχής γενομένης από τίς συναλλαγές καί τά τρόφιμα σέ παγκόσμια κλίμακα... )

H Επαναφορά του Σταυρού Μαρτυρίου του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου

Τα θεμέλια της Εκκλησίας των Πατρών κατ΄ ευδοκίαν του Θεού είναι πορφυρωμένα με το τίμιον αίμα του Πρωτοκλήτουτων Αποστόλων Αγίου Ανδρέου. Η εν Πάτραις Εκκλησία έχει το ακριβό προνόμιον να κατέχη τον τάφον του Πρωτοκλήτου, καθώς και την αγαν Κάραν αυτού και άλλα ιερά λείψανά του αλλά και το ιερόν ξύλον του Σταυρού του μαρτυρίου του. Είναι γνωστόν ότι ανέκαθεν η Εκκλησία του Χριστού τιμούσε (και φυσικά εξακολουθεί να τιμά) τα ιερά λείψανα των Αγίων, καθώς και ιερά αντικείμενα συνδεόμενα με την ζωήν των και μάλιστα με τον μαρτυρικόν θάνατον των εξ αυτών μαρτύρων. Και τούτο όχι άνευ λόγου, αφού, εκτός του ότι δια των τιμητικών προς αυτά εκδηλώσεων ενθυμείται ευλαβώς τον Αγιον και το μαρτύριόν του, αλλά και διότι τα ιερά αυτά αντικείμε- να λόγω της επαφής των με τον Άγιον έλαβον ιδιαιτέραν χάριν από τον Θεόν. Τούτο ε- πιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι δι’ αυτών ο Θεός επιτελεί ανά τους αιώνας τοις πιστεύουσιν πλήθος θαυμαστών σημείων (Ματθ. 16,17-18). Δια τον λόγον αυτόν ο Αρχιεπίσκοπος Κερκύρας Αρσένιος (10ος αιώνας) απευθυνόμενος προς τον Απόστολον Ανδρέαν λέγει: “Μεμακάρισταικαι το φυτόν, εν ω προσεδέθης κακείνο γαρ χάριτος εγένετο μέτοχον, της σης ευμοιρήσαν αφής του σώματoς”. Έ τσι εξηγείται η καθιέρωσις της τιμίας αλύσεως του Αποστόλου Πέτρου (16 Ιανουαρίου), η εορτή της καταθέσως της τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου (31 Αυγούστου) κ.α. Αλλά έτσι εξηγείται και το γεγονός της απερίγραπτης χαράς που ησθάνθη το χριστεπώ- νυμον πλήρωμα της πόλεως των Πατρών δια την επιστροφήν εκ της εσπερίας του Σταυ- ρού του Μαρτυρίου τους Πολιούχου της. Πριν όμως ασχοληθούμε με το εύσημον αυτό γεγονός κρίνομεν καλόν να σημειώσωμεν ολίγα τινά περί της ιστορίας του Σταυρού του Πρωτοκλήτου καθώς και περί του Σταυρι κού θανάτου αυτού, του σχήματος και της ύλης του σταυρού και περί του τρόπου σταυρώσεως του Αποστόλου.

Α) ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1980

Ο Σταυρός του Αποστόλου, όπως ήτο φυσικόν, εφυλάσσετο εις Πάτρας ως πολύτιμον και ιερόν κειμήλιον από της σταυρώσεως του Αποστόλου - η ακριβής χρονολογία του οποίου είναι άγνωστος - μέχρι της εποχής της Φραγκοκρατίας. Κατά τα σκοτεινά δια την Ορθόδοξον Εκκλησίαν εκείνα χρόνια της Φραγκοκρατίας πολλά ιερά κειμήλιατης Ορθοδοξίας μετακομίσθησαν δια διαφόρους λόγους, μεταξύ των οποίων και ο Σταυρός του Αγίου Ανδρέου, εις την Δύσιν. “Κατά τα αρχεία του δουκάτουτης Βρουγουνδίαςο σταυρός μετακομισθείς εξ Αχαϊ ας, ε- τοποθετήθη εν τη Μονή Weaume πλησίον της Μεσσαλίας, οπόθεν μετηνέχθη εις την μονήν του Αγίου Βίκτωρος της αυτής πόλεως προ του έτους 1250” και παρέμεινε εκεί μέχρι της ημέρας της μεταφοράς του πάλιν εις Πάτρας. Κατά την Γαλλικήν επανάστασιν (1789) ερρίφθη εις την πυράν από τους επαναστάτας δια να καή, διεσώθησαν όμως μεγάλα τμήματα αυτού από διακινδυνεύσαντα ρωμαιο- καθολικό ιερέα, ο οποίος τα ανέσυρε από την πυράν.
Τα ούτω διασωθέντα τμήματα του σταυρού περιεκλείσθησαν εις μεγάλην θήκην σχή- ματος κανονικού σταυρού, οι δύο κεραίοι του οποίου διασταυρώνονται καθέτως - αύτη φυλάσσεται εις τον Παλαιόν Ι.Ν. Αγ. Ανδρέου Πατρών - και εναπετέθησαν εις υπόγειον κρύπτην του Αγίου Βίκτωρος εις Μεσσαλίαν. Ο σταυρός του Πρωτοκλήτου από της μεταφοράς του εις Μασσαλίαν ετιμάτο συνεχώς από τους εκεί χριστιανούς. Ώς παρατηρεί όμως ο Μητροπολίτης Νικόδημος “με την πάροδον των ετών και των γενεών εμειώθη το ενδιαφέρον τούτοκαι τα διασωθέντα τεμάχια του σταυρού δεν ήσαν πλέον εις συνεχή προσκυνηματικήν χρήσιν, αλλ’ ότως ειπείν εις μουσιακήν τοιαύτην”. 

 

Β) ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ

Ομόφωνος είναι η παράδοσις της Εκκλησίας ότι ο πολιούχος των Πατρών ετελείωσε τον θαυμαστόν βίον του εις Πάτρας με σταυρικόν θάνατον. Τόσον οι “Συναξαρισταί”(οι βιο- γράφοι δημαδή που εξιστορούν τους βίους των Αγίων δια να αναγιγνώσκωνται ούτοι κατά τας “λατρευτικάς “συνάξεις των πιστών”), όσον και οι υμνογράφοι, αλλά και αρχαία και μεταγεγνέστερα γραπτά μνημεία συμφωνούν ότι ο Άγιος “ετελειώθη” επί του σταυρού. Ενδεικτικά από τους Συναξαριστάς αναφέρομεν τα κάτωθι: Εις το α’ Συναξάριον του Μηναίου της 30ης Νοεμβρίου, ημέρας της μνήμης του Αγίου Ανδρέου, αναφέρονται τα εξής σχετικά: “...Ο Αιγεάτης (Ανθύπατος των Πατρών) σταυρώ προσηλώσας τον Απόστπολον της παρούσης ζωής εξιστά”. Εις το δεύτερο, το και εκτενέστερον, ο συναξαριστής σημειώνει: “Ο Ανθύπατος ...τον δια σταυρού θάνατον καταψηφίζεται του Αγίου,... ο δε Απόστολος ημείβετο (=απήντη- σε) χάριν ομολογών όσην της ομοιώσεως (τοις Εκείνου παθήμασι) και ότι τον του Ευαγγελίου δρόμον εις πέας ήγαγε και ότι την πίστιν ακαταίσχυντον τετήρηκε τω Δε- σπότη”. Από δε την υμνολογόιαν της εορτής αναφέρομεν. “Ποθήσας τον σταυρόν, Χριστού Μαθητά, * επορίσω τω σταυρώ σου * την ακήρατον βασιλείαν...” (τροπ. Ε’ ωδής ποίημα Ιωάννου Μοναχού) και το “Ίσοις εδοξάσθης πάθεσι * του Διδασκάλου, μάκαρ Ανδρέα, πάνσοφε *, δια γαρ σταυρού το θείον τέλος απείλη- φας... (τροπ. Θ’ ωδής, ποίημα Ιωάννου Μοναχού, δηλαδή του Αγίου Ιωάννου του Δα- μασκηνού, πιθανώτατα). Ενώ όμως έχομεν ομοφωνίαν δια το είδος του θανάτου του Αποστόλου, δεν συμβαίνει το ίδιον ως προς την ύλην, τον τρόπον της σταυρώσεως και το σχήμα του σταυρού. 

Γ) Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Ως προς την ύλην ο Ιππόλυτος Ρώμης (β’αιών) αναφέρει ότι ο Απόστολος Ανδρέας “ε- σταυρώθη εις Πάτρας της Αχαϊ ας επ’ ελαίας όρθιος και θάπτεται εκεί”. Ο Επιφάνιος (10ος αιών) ομιλεί περί σταυρού, δεν διευκρινίζει όμως τ είδος του ξύλου του Σταυρού. Ο εκ Πατρών ιστυορικός Στέφανος Θωμόπουλος αναφέρει ότι μέχρι της Ελληνικής Επα- ναστάσεως του 1821 εδεικνύετο ελαιόδενδρον επί του οποίου κατά την τοπικήν παρά- δοσιν εσταυρώθη ο Απόστολος. Ο προαναφερθείς Αρσένιος Κερκύρας κάνει λόγον περί φυτού εις το οποίον προσεδέθη ο Απόστολος, χωρίς να αναφέρει το είδος του φυτού.Διασωθέντα δε αρχαία έγγραφα ομιλούν περί σταυρού και όχι περί δένδρου. Τέλος ο ερευνήσας ειδικός καθηγητής Α. Pons τα διασωθέντα εις την Βασιλικήν του Αγ. Βίκτω- ρος της Μεσσαλίας ξύλα του σταυρού απεφάνθη ότι “πρόκειται περί πεύκου Χαλεπίου, που φύεται εις την περιοχήν των Πατρών, είναι δε πολύ παλαιό ξύλο”. 

Δ) Ο ΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΩΣΕΩΣ Αλλά και ως τον τρόπον της σταυρώσεώς του δεν υπάρχει ο μοφωνία. Ο β’ συναξαρι- στής Μηναίου του Νοεμβρίου σαφώς ομιλεί περί “προσηλώσεως” και όχι περί “προσ- δέσεως”. Το δεξιόν πέλμα του Αγίου Ανδρέου, το οποίον κατά την τοπικήν παράδοσιν της νήσου Κεφαλληνίας φυλάσσεται εις την αυτόθι Ι. Μονήν Αγίου Ανδρέου, φέρει ου- λήν εκ του καρφίου του μαρτυρίου του επί σταυρού. Οι ύμνοι της Εκκλησίας κάνουν λόγον δια σταύρωσιν του Αποστόλου, μη ομιλούντες δε περί προσδέσεώς του αφή- νουνμάλλον να εννοήσωμεν ότι οι υμνογράφοι έχουν υπ’ όψει των “προσήλωσιν επί σταυρού”. Μάλιστα οι στίχοι του Συναξαρίου του Μηναίου ομιλούν περί αντιστρόφου σταυρώσεως. Αντιθέτως αρχαία έγγραφα μνημεία σαφώς ομιλούν περί “προσδέσεως” του Αποστόλου επί του σταυρού. Διαβάζομεν επί παραδείγματι εις ένα παλαιοχριστιανικόν κείμενον, εις το “Μαρτύριον του Αγ. Αποστόλου Ανδρέου” των Πρεσβυτέρων και Διακό- νων των Εκκλησιών της Αχαϊ ας τα εξής σχετικά: “...Ο μακάριος Ανδρέας εστώς επί της γης και ατενές ορών εις τον σταυρόν εξέδυσεν ε- αυτόν και δέδωκε τα ιμάτια αυτού τοις δημίοις, τοις αδελφοίς παρακελευσάμενος του ηκείν τους δημίους και ποιείν τα εγκελευσθέντα αυτοίς, πόρρω γαρ ειστήκεισαν. Οίτι- νες προσελθόντες... διατείναντες τοις σχοινίοις το σώμα αυτού μόνον απέδησαν τους πόδας αυτού... Ανιάσαι γαρ αυτόν εβούλετο (ο ανθύπατος) ανηρτημένον, και εν τηνυ- κτί ζώντα αυτόν υπό κυνών κρεμάμενον βρωθήναι”. 

Ε΄ ΤΟ ΣΧΗΜΑ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Τέλος ως προς το σχήμα του σταυρού και εδώ υπάρχει αδιαφιλονίκητος άποψις. Υπάρ- χουν εικόνες εις Ι. Ναούς που παρουσιάζουν τον Απόστολον Ανδρέαν εις σταυρόν με κάθετα τα δύο ξύλα του και με την κεφαλήν προς τα κάτω (π.χ. εις την Μονήν Φιλαν- θρωπηνών της Νήσου Ιωαννίνων, εις την Λιτήν, ιστορηθείσαν περί το 1560. Εις την Κύ- προν και αλλαχού). Επίσης υπάρχουν οι στίχοι του Συναξαρίου της μνήμης του που αυ- τήν την άποψιν προβάλλουν. “Αντίστροφον σταύρωσιν Ανδρέας φέρει * φανείς αληθής ου σκιώδης αντίπους*. Κακκεφαλής (=με την κεφαλήν προς τα κάτω)τριακοστή Ανδρέ- ας έτλη”. Εξ αντιθέτου υπάρχουν γραπτά κείμενα της πολιάς αρχαιότητος, τα οποία σαφώς ομι- λούν περί του ότι ο Απόστολος εσταυρώθη όρθιος, όπως το προαναφερθέν του Ιππολύ- του Ρώμης (β’ αιών), “Ο Απόστολος Ανδρέας εσταυρώθη εις Πάτρας της Αχαϊας όρ- θιος...” Τέλος διάχυτος είναι σήμερα η αντίληψις ότι ο σταυρός του Αγίου Ανδρέου ήτο σχήμα- τος Χ. Ο καθηγητής Παναγιώτης Τρεμπέλας παρατηρεί σχετικώς ότι “η παράδοσις περί χρησιμοποιήσεως χιαστού σταυρού (Χ) κατά την εκτέλεσιν της επιβληθείσης εις τον Πρωτόκλητον ποινής, είναι πολύ μεταγενέστερα, προερχομένη εκ της Δύσεως και μόλις αναγομένη εις τον ΙΒ ή ΙΓ αιώνα. Η άποψις αυτή επεκράτησε τόσον πολύ ώστε ο χιαστί σταυρός να χαρακτηρίζεται πλέ- ον ως “σταυρός του Αποστόλου Ανδρέου”. Είναι ίσως αξιοσημείωτον το γεγονός ότι ε- νώ ο σταυρός του Αποστόλουτω 1980 ήλθε εις Πάτρας επί θήκης σχήματος κανονικού σταυρού, όταν εκρίθη καλόν να αντικατασταθή η θήκη του σταυρού, αντικατεστάθη υ- πό νέας μεγαλυτέρας και επιβλητικής μεν θήκης (σχεδιασθείσης από τον αρχιτέκτονα Νομικόν) αλλ’ εχούσης πλέον σχήμα Χ.

ΣΤ’) ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΦΙΞΙΣ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΕΙΣ ΠΑΤΡΑΣ

1. Τα προηγηθέντα της αφίξεως. Την 9/10/1979 επραγματοποιήθη συνάντησις του τότε Μητροπολίτου Πατρών κυρού Νικοδήμου μετά του Προέδρου της Γαλλικής Ιεραρχίας και ολοκλήρου της Ρωμαιοκα- θολικής Ιεραρχίας της Δυτικής Ευρώπης Καρδιναλίου και Αρχιεπισκόπου Roger Etchegaray εις Μεσσαλίαν δια να συζητήσουν και να κανονίσουν τα σχετικά με την επι- στροφήν του σταυρού εις Πάτρας. Κατ΄αυτήν ο Καρδινάλιος είπε εις τον Μητροπολίτην Πατρών “εφ όσον εκ Πατρών εκομίσθη ενταύθα ο σταυρός, ανήκει εις Πάτρας”. Της συ- ναντήσεως αυτής είχαν προηγηθή διαβουλεύσεις μεταξύ Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθο- λικών δια το θέμα αυτό και το έδαφος είχε προετοιμασθή. Σπουδαίον και θετικώτατος ρόλον και προς τα δύο πλευράς είχε διαδραματίσει ο εκ Πατρών καταγόμενος, τότε Γε- νικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ι. Μητροπόλεωψς Γαλλίας Πρωτοπρεσβύτερος Πανα- γιώτης Σιμιγιάτος. Ούτος αφού είχε επισκεφθή την υπόγειον κρύπτην του Ναού του Αγίου Βίκτωρος, όπως κατά μαρτυρίας ιστορικών (Στ. Θωμόπουλου, Κων/νου Τριανταφύλλου κ.αλ.) εφυλάσσετο ο σταυρός, διεπίστωσε ότι όντως εφυλάσσοντο εκεί τα κα- τάλοιπα του σταυρού του Αποστόλου, εντός θήκης σχήματος κανονικού σταυρούκαι ότι υπήρχε επιγραφή με ελληνικά γράμματα βεβαιούσα τούτο. Κατόπιν τούτου ο ειρημένος Πρωτοπρεσβύτερος ήλθεν εις επαφήν με τους Μητροπολί- τας Γαλλίας και πατρών και τους ενημέρωσε περί των ανωτέρω και ούτως ήρχισαν αι προσπάθειαι δια την επιστροφήν του σταυρού εις Πάτρας. Το Οικουμενικόν Πατριαρ- χείον Κωνσταντινουπόλεως και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδοςεενημερώθη- σαν επί του θέματος από τους Μητροπολίτας Γαλλίας και Πατρών και το Βατικανόν από τας Καθολικάς Εκκλησιαστικάς αρχάς της Μασσαλίας και επευλόγησαν την όλην προσπάθειαν. Τοιουτοτρόπως ήσαν όλα έτοιμα δια να καθαρισθούν κατά την προμνημο- νευθείσαν συνάντησιν του Καρδιναλίου της Μασσαλίας και του Μητροπολίτου Πατρών από κοινού η διαδικασία και ο επίσημος τρόπος παραδόσεως των φυλασσομένων εις Μασσαλίαν τμημάτων του σταυρού του Αποστόλου. Ως χρόνος της μετακομιδής ωρίσθη η 19η Ιανουαρίου του έτους 1980. Πράγματι την 18/1/1980 αεροπλάνον της Πολεμικής Αεροπορίας, διατεθέν υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως, ανεχώρησεν από το στρατιωτικόν αεροδρόμιον του Αράξου δια Μασσαλίαν μεταφέρον αντιπροσωπείαν της Ι. Μητροπόλεως Πατρών δια την παραλα- βήν και μεταφοράν του Σταυρού εις Πάτρας. Η αντιπροσωπεία απετελείτο εκ του Γενι-κού Αρχιερατικού Επιτρόπου Πρωτοπρ. Μιχαήλ Καραμπατάκη, του Προϊσταμένου του Ι.Ν. Αγίου Ανδρέου Πατρών Ιωάννου Τσακουμάγκου, του Εφημερίου του ανωτέρω Να- ού Φιλίππου Γουργουλιάτου, δυό Εκ/κών Συμβούλων του Ι. Ναού, αντιπροσώπων του Πατραϊ κού Τύπου και Τηλεοπτικού Συνεργείου της ΕΡΤ υπό τον Παναγιώτην Μυλωνάν. Ούτοι μετέβησαν αμέσως εις την κρύπτην της Ι. Μονής Αγίου Βίκτωρος της Μεσσαλίας, όπου εντός μιας υποβλητικής και κατανυκτικής “ατύπου” τελετής παρεδόθη εις την Ελ- ληνικήν αντιπροσωπείαν το ιερόν κειμήλιον. Εις την τελετήν αυτήν προϊστατο από πλευράς ορθοδόξου Εκκλησίας ο ορισθείς δια την περίπτωσιν αυτήν Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Μητροπολίτης Γαλλίας Μελέτιος και από πλευράς Ρωμαιο- καθολικής ο Καρδινάλιος Roger Etchegaray.
Ως εξής περιγράφει το γεγονός ο αυτόπτης μάρτυς, δημοσιογράφος Άγγελος Βλαχάκης εις την εφημερίδα “Πελοπόννησος” της 20/1/1980:

“... Αλησμόνητες στιγμές ζήσαμε στη Μασσαλία. Ο Σταυρός του Μαρτυρίου του Αποστόλου Ανδρέου περιήλθε εις ελληνικά χέρια! Σε μια πραγματικά συγκινητική σκηνή, στα υπόγεια του Ιερού Ναού Αγίου Βίκτωρος της Μασσαλίας, η Ελληνική αποστολή πα- ρελάμβανε το κειμήλιο. Θα άξιζε κάθε πατρινός να ζούσε εκείνες τις στιγμές!. Στην ημι- φωτισμένη κρύπτη, μέσα σε ένα μυστηριώδες Μεσσαωνικό περιβάλλον, δέκα μόνο Έλ-ληνες πήραν στα χέρια τους το βαρύ κιβώτιο με το Σταυρό και άρχισαν να ανεβαίνου- ντη σκάλα προς τον κύριο ναό, ενώ έψελναν το Απολυτίκιον του Αποστόλου Ανδρέα. Οι καθολικοί ιερείς...κοιτούσαν σιωπηλοί, με δέος την σκηνή....”.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μία ομάς χριστιανών της Μασσαλίας δεν ήθελε να φύγη ο Σταυ- ρός δια την Πάτρα και αντιδρούσε δυναμικά. Με εντολάς όμως και οδηγίας του Καρδι- ναλίου επετεύχθη τελικά η ασφαλής μεταφορά του κειμηλίου εις το αεροδρόμιον, χω-ρίς να αντιληφθούν οι αντιδρώντες το γινόμενον. Τα κατάλοιπα του Σταυρού είχαν το- ποθετηθεί εις κιβώτιον!

2) Άφιξις εις Άραξον και υποδοχή εις Πάτρας.

Την επομένην ημέραν Σάββατο 19/1/1980, επιβιβάσθησαν εις το ίδιον αεροπλάνον αι δύο αντιπροσωπείαι, των Ορθοδόξων και των Ρωμαιοκαθολικών συνοδεύουσαι τον Σταυρόν και περί την μεσηβρίαν της ιδίας ημέρας το αεροπλάνον προσεγειώθη εις το αεροδρόμιον του Αράξου, όπου εγένετο επίσημος υποδοχή. Παρών ήτο και ο τότε Μη- τροπολίτης Πατρών κυρός Νικόδημος. Μετά πάροδον ολίγων ωρών ο Σταυρός του Αποστόλου μετ’ επισήμου πομπής και επί καταλλήλως ηυτρεπισμένου ανοικτού μεγάλου αυτοκινήτου μετεφέρθη οδικώς εις Πά- τρας συνοδευόμενος από τα μέλη των δύο αντιπροσωπειών. Κατά την διαδρομήν από του Αράξου εις Πάτρας οι Ιερείς και οι κάτοικοι ενδιαμέσων χωριών υπεδέχοντο τον σταυρόν με ποικίλας εκδηλώσεις ευλαβείας, ενώ οι κώδωνες των εκκλησιών ηχούσαν χαρμοσύνως. Η πομπή αφού περιήλθε οδούς τινάς της πόλεως κατέληξεν εις την προ του περικαλ- λούς Ναού του Αγίου Ανδρέου ευρύχωρον πλατείαν, όπου είχε ήδη στηθή μεγάλη εξέ- δρα επί της οποίας είχον ήδη λάβει θέσιν ο προπορευθείς Μητροπολίτης Πατρών και άλλοι οκτώ Αρχιερείς και οι εκπρόσωποι των Πολιτικών, Στρατιωτικών, Δικαστικών, Εκ- παιδευτικών και λοιπών Αρχών και φορέων της πόλεως και του Νομού. Εις αυτούς προσετέθησαν, ευθύς ως κατέφθασεν η ιερά πομπή, ο Μητροπολίτης Γαλλί- ας, Έξαρχος του Οικουμενικού Πατριάρχου, ο Επίσκοπος Σασίμων Ιερεμίας, ο Πρωτοσύ- γκελλος της Ι. Μ. Γαλλίας Αρχιμ. Στέφανος Χαραλαμπίδης, ο Γενικός Αρχιερατικός Επί- τροπος αυτής Πρωτοπρεσβύτερος Παναγιώτης Σιμιγιάτος, ο Καρδινάλιος Roger Etchegaray, ο βοηθός του Επίσκοπος Ιάκωβος, ο Αρχιεπίσκοπος των εν Αθήναις (και Πάτραις) Καθολικών Νικόλαος Φώσκολος, ο προϊ στάμενος της εν Μασσαλία Βασιλικής του Αγ. Βίκτωρος Charles Seinturierκαι τινες άλλοι. Εν τω μεταξύ την ευρυχωροτάτην του προαυλείου του Ιερού Ναού πλατείαν και τας συ- νεχομένας προς αυτήν οδούς είχον κατακλύσει πλήθη ευσεβούς Λαού. Ευθύς αμέσως εψάλη δοξολογία και ακολούθως αντηλλάγησαν προσφωνήσεις μεταξύ του Μητροπολίτου Πατρών και του Καρδιναλίου και Αρχιεπισκόπου Μασσαλίας. Έπειτα, εν μέσω βαθυτάτης συγκινήσεως εισήλθον πάντες εις τον κατάμεστον παμμεγέθη Ιερόν Ναόν του Πρωτοκλήτου, όπου ετελέσθη Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός χοροστα- τούντος του εκπροσώπου αυτού Οικουμενικού Πατριάρχου Μητροπολίτου Γαλλίας, ό- στις και ωμίλησε επικαίρως μεταφέρων και τας Πατριαρχικάς ευχάς εις τον ενθουσιώ- ντα από αγαλλίασιν ευσεβή Λαόν των Πατρών. Την νύχτα ετελέσθη Αρχιερατική Θ. Λειτουργία υπό του εκ Πατρών καταγομένου Μη- τροπολίτου Κώου Ιεζεκιήλ, την δε πρωίαν της επομένης ημέρας (20/1/1980) μέγα Πολυαρχιερατικόν Συλλείτουργον, προξάρχοντος του οικείου Ιεράρχου, Μητροπολίτου Πατρών κυρού Νικοδήμου, παρουσία εκπροσώπου της Ελληνικής Κυβερνήσεως, του Υφυπουργού Εξωτερικών Ανδρέου Ζαϊ μη, και όλων των τοπικών Αρχών και πλήθους Λαού. Καθ’ όλην την διάρκειαν του Μεγάλου Εσπερινού, της νυκτερινής Θ. Λειτουργίας και καθ’ όλην την επομένην ημέραν 20 Ιανουαρίου 1980 προσήρχοντο άνευ διακοπής πλή- θη πιστών και προσκυνούσαν το χαριτόβρυτον και ιερώτατον ξύλον του Σταυρού του Ι-δρυτού της εν Πάτραις Εκκλησίας αρυόμενα την ακένωτον ευλογίαν του Πρωτοκλήτου των Αποστόλων, ο οποίος είθε να περιφρουρή και να φυλάττη και να σκέπη μέχρι της συντελείας των αιώνων την τιμώσαν Αυτόν πόλιν των Πατρέων και πάντας τους κατοι- κούντας και παρεπιδημούντας εν αυτή αλλά και τους απανταχού της γης ευσεβείς και ορθοδόξους χριστιανούς και τον κόσμον ολόκληρον και είθε να μας οδηγή ως άλλοτε τον αυταδελφόν του Πέτρον και τους πρώτους Έλληνας - Εθνικούς εις τον Μεσσίαν και Σωτήρας μας Χριστόν.
Ω δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. 

Του Αρχιμανδρίτου Συμεών Χατζή, Πρωτοσυγκέλλου της Ι. Μ. Πατρών